Ắc quy bộ lưu điện là gì? Những điều cần lưu ý khi sử dụng, thay mới

Khi mà bộ lưu điện UPS ngày càng phổ biến thì những dòng ắc quy bộ lưu điện đã không còn quá xa lạ. Tuy nhiên, để chọn được loại ắc quy phù hợp với nhu cầu sử dụng thì trước tiên bạn cần hiểu ắc quy UPS là gì? Cách phân loại ra sao? Khi nào sẽ cần thay thế ắc quy mới cho UPS?

Những lợi ích khi sử dụng bộ lưu điện UPS thì chắc chắn ai cũng nắm rõ, đây là thiết bị lưu trữ điện năng giúp các thiết bị điện tử tiếp tục duy trì hoạt động trong lúc mất điện đột ngột, tránh trường hợp thất thoát dữ liệu, chi phí cho công ty, doanh nghiệp. Bên cạnh khả năng cung cấp tức thời nguồn điện cho các thiết bị tải thì bộ lưu điện còn góp phần bảo vệ máy móc điện tử nhờ các công dụng khác như: chống nhiễu, chống giật, chống sét, ổn định dòng điện và dòng tần số điện.

Bên cạnh mainboard để chuyển mạch, đổi chiều, ổn áp dòng điện thì ắc quy bộ lưu điện cũng là một bộ phận quan trọng giúp UPS hoạt động tốt nhất, đây cũng là bộ phận dễ bị hao mòn và cần thay mới định kì. Vậy ắc quy bộ lưu điện là gì? Có bao nhiêu loại? Dấu hiệu nào cho biết đã đến lúc thay ắc quy cho UPS? Tất cả sẽ được Bigmart UPS giải đáp ngay trong bài viết này, mời bạn đọc theo dõi!

I. Ắc quy bộ lưu điện UPS là gì?

Ắc quy bộ lưu điện là dòng ắc quy chuyên dụng dành riêng cho các thiết bị lưu trữ điện như UPS với khả năng sạc điện, biến đổi, ổn áp và cung cấp điện năng tức thời cho các thiết bị tải như bộ lưu điện máy tính, cửa cuốn, camera, thang máy, thiết bị y tế,...Với đặc tính chuyên dụng để lưu trữ điện cho UPS nên bình ắc quy thường có đặc điểm thiết kế khác biệt so với các dòng ắc quy cho máy xe hay thiết bị khác.

Hiện nay ắc quy trên thị trường phổ biến với 2 dạng là khô (kín khí) và nước (hở), riêng dòng UPS thì chuyên dùng loại ắc quy khô, kín khí với thiết kế tuổi thọ trong điều kiện lý tưởng từ 3-5 năm (từ 20Ah trở xuống) và 5-7 năm (từ 20Ah trở lên), tất nhiên đây là mức chuẩn còn trong thực tế sẽ thay đổi tùy theo môi trường lắp đặt, quá trình sử dụng và bảo quản.

Bộ lưu điện sử dụng ắc quy khô thay vì ắc quy nước vì tính an toàn cao hơn, khi mà ắc quy bộ lưu điện tiếp xúc với điện gần như là 24/24 nên tính an toàn cũng đòi hỏi cao. Ngoài ra ắc quy khô còn ghi điểm với khả năng nạp điện nhanh chóng, tuổi thọ cao, đặc biệt là không cần phải bổ sung điện dịch (Axit) trong quá trình sử dụng, khi hết điện chỉ cần sạc lại hoặc thay mới là xong.

Ngoài ra, cách sử dụng ắc quy cho bộ lưu điện cũng phụ thuộc vào từng loại bộ lưu điện, thông dụng hiện nay gồm UPS offline, UPS online và UPS offline line interactive. Dù là UPS loại nào thì ắc quy bộ lưu điện cũng được chia làm 2 nhóm dựa theo cách sử dụng:

• UPS sử dụng ắc quy trong (tích hợp sẵn ắc quy bên trong): thường sử dụng để lưu điện trong thời gian ngắn 5p-20p
• UPS sử dụng ắc quy ngoài (hoặc tủ ắc quy rời, Battery Pack): thường sử dụng để gắn một hoặc nhiều ắc quy, giúp tăng thời gian lưu điện cho các ứng dụng cần thời gian dài hơn trên 30 phút đến vài tiếng đồng hồ.

II. Có mấy loại ắc quy cho bộ lưu điện?

Hiện nay trên thị trường phổ biến 3 loại ắc quy bộ lưu điện với cách gọi từng loại gồm: ắc quy AGM, ắc quy AGM- Gel và ắc quy Pure Gel ( gel thuần).

1. Ắc quy axit chì nước (Ắc quy AGM):

Đây là dòng ắc quy bộ lưu điện thuần nước được làm từ các sợi thủy tinh dễ dàng thẩm thấu dung dịch axit điện phân, từ đó giúp quá trình phản ứng hóa học sinh ra điện năng. Ưu  điểm của loại ắc quy chính là giá thành rẻ, dễ chế tạo, dễ mua.

Tuy nhiên nhược điểm chính của ắc quy axit chì nước chính là việc dung dịch điện phân trong quá trình điện phân dễ bị phân tầng và bay hơi, điều này khiến ắc quy dễ bị hao hụt lượng nước bên trong gây suy giảm tuổi thọ.

2. Ắc quy AGM-Gel (SEMI-GEL):

Ắc quy AGM-Gel là dòng ắc quy Bán Gel giúp khắc phục 1 phần nhược điểm của ắc quy AGM. Gel của ắc quy được tạo thành từ hợp chất SiO2 trộn lẫn với dung dịch điện phân (H2SO4) giúp hạn chế hiện tượng bay hơi trong quá trình tích điện, từ đó giúp nâng cao tuổi thọ cho ắc quy nhưng chỉ khoảng 10% vì dung dịch thành phần chính vẫn là H2SO4 với tỉ lệ Gel rất ít không phủ kín toàn bộ bề mặt bản cực, không thể chống được hiện được phân tầng axit.

3. Ắc quy GEL thuần (PURE GEL)

Để khắc phục hoàn toàn nhược điểm bay hơi trong quá trình sử dụng, Ắc quy GEL thuần được ra đời với nhiều cải tiến vượt trội với cốt lõi về:

• Tấm cách PVC-SiO2/PE-SiO2: được sản xuất bởi vật liệu nhựa tổng hợp (microporous) có rãnh, hỗn hợp bột nhựa được pha trộn với bột SiO2. Tấm cách PVC-SiO2/PE-SiO2 sản xuất bằng công nghệ cán nguội. Khi hoạt động. Nhờ những hạt SiO2 trong tấm cách tan ra thành Gel, tạo ra những màng lỗ có đường kính từ 2nm đến 3nm, giúp đảm bảo dung dịch Gel thẩm thấu và phủ kín 100% bề mặt bản cực.
• Công nghệ Gel giúp cho ắc quy nâng cao hơn 40% tuổi thọ so với loại ắc quy bán Gel (AGM-GEL) và 50% tuổi thọ so với ắc quy AGM, chịu được nhiệt độ môi trường cao hơn, tốt hơn, giảm sự lão hóa và chai hóa bản cực.

Các dòng ắc quy bộ lưu điện UPS khác

Ngoài 3 loại phổ biến như trên thì hiện nay trên thị trường còn có những dòng ắc quy ít phổ biến hơn như: ắc quy Lithium (Pin Lithium) và ắc quy niken cadmium (Ni-Cd),...vv

III. Những thương hiệu ắc quy bộ lưu điện phổ biến

Với tầm quan trọng của bộ lưu điện được chú trọng từ lâu cùng độ phủ không chỉ riêng doanh nghiệp, công ty mà còn là gia đình, văn phòng mà các thương hiệu ắc quy cũng dần được ra đời ngày càng nhiều, trong số đó phải kể đến những cái tên như CSB, Long, Panasonic, Fiamm, Vision.

1. Ắc quy bộ lưu điện CSB

Ắc quy bộ lưu điện CSB là một thương hiệu đến từ Đài Loan rất nổi tiếng về chất lượng và được nhiều hãng sản xuất UPS sử dụng như APC, Santak,...tại Việt Nam thì ắc quy CSB được công ty Apollo Việt Nam làm nhà phân phối chính.

Ắc quy UPS CSB được nhiều người dùng đánh giá cao với tuổi thọ trung bình 3-5 năm với các dòng từ dưới 30Ah trở xuống, còn với các dòng công suất lớn thì tuổi thọ có thể đạt từ 10-12 năm. Với hơn 10 series ắc quy CSB rất đa dạng giá thành, công suất. Chắc chắn sẽ đáp ứng tốt nhu cầu cho từng mục đích sử dụng.

2. Ắc quy bộ lưu điện Long

Đây có lẽ là thương hiệu quen thuộc sử dụng tại Việt Nam với 2 dòng sản phẩm chính là Ắc quy Long và Ắc quy Globe. Riêng dòng ắc quy Long thì chuyên dùng cho bộ lưu điện, còn ắc quy Globe là danh cho xe đạp điện.

Điểm nhấn của ắc quy UPS Long chính là giá thành, vì được sản xuất và phân phối chính nội tại Việt Nam mà giá thành rẻ hơn các dòng khác. Đặc biệt là tuổi thọ đạt 3-5 năm với chất lượng sử dụng tốt, nhờ vậy là ắc quy UPS Long được hãng UPS APC trang bị cho các model bộ lưu điện của họ.

3. Ắc quy bộ lưu điện Panasonic

Ắc quy bộ lưu điện Panasonic là dòng acquy được trang bị chuyên biệt cho các dòng UPS của Santak, với chất lượng sử dụng cùng uy tín thương hiệu "lão làng" mà giá thành sản phẩm này cũng tương đối cao.

4. Ắc quy bộ lưu điện Fiamm

Tiếp đến dòng ắc quy bộ lưu điện Fiamm có xuất xứ từ Ý với ắc quy chính hãng được làm kèm theo các thương hiệu lớn như Riello và Socomec, vì là sản phẩm được nhập khẩu chính ngạch nên giá thành có hơi cao.

Đây cũng là dòng ấc quy bộ lưu điện với chất lượng được xếp tương đương với Panasonic về giá thành cũng như chất lượng. Vì vậy mà sản phẩm của 2 thương hiệu cũng thường xuyên bị làm nhái, quý khách nên cẩn trọng khi mua để tránh mua phải sản phẩm kém chất lượng.

5. Ắc quy bộ lưu điện Vision

Cuối cùng là thương hiệu ắc quy bộ lưu điện Vision chuyên dụng dòng ắc quy khô, ghi điểm người dùng với hơn 6 năm phổ biến trên thị trường Việt Nam, sản phẩm hay được trang bị kèm cho các bộ lưu điện UPS chuyên dụng như Schneider, Socomec, Legrand…

Ngoài ra, còn một số thương hiệu ắc quy khác như BB,C&D, Rocket, Yuasa, Pheonix,… cũng đang được sử dụng cho UPS rất nhiều.

IV. Cách bảo quản ắc quy bộ lưu điện

Bên cạnh bo mạch thì ắc quy bộ lưu điện cũng là 1 bộ phận rất quan trọng, vì vậy làm sao để sử dụng bảo quản hiệu quả cũng rất cần được lưu tâm để ắc quy có tuổi thọ cao, từ đó nâng cao thời gian sử dụng của bộ lưu điện.

1. Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ ắc quy UPS

Hiện nay, trên thị trường các bộ UPS có tuổi thọ sử dụng từ 3 đến 5 năm tuy nhiên trên thực tế thì tuổi thọ của Ắc quy còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố nữa, dưới đây là vài yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến ắc quy:

- Sử dụng ắc quy giả, nhái, bị kéo nhãn mác: đây có lẽ là yếu tố phổ biến nhất hiện nay không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sử dụng mà còn kéo theo suy giảm tuổi thọ của bộ lưu điện, hay thậm chí là gây mất an toàn cho các thiết bị điện.

- Nhiệt độ môi trường: tốt nhất cho ắc quy UPS là khoảng 25 độ C (77 độ F). Nếu nhiệt độ quá cao sẽ khiến tuổi thọ của ắc quy bị giảm đáng kể.

- Hiện tượng tự xả điện năng: xảy ra khi ắc quy bộ lưu điện không được sử dụng lâu ngày. Nếu quá trình tự xả càng nhanh thì hiệu năng hoạt động cảu ắc quy càng giảm hay thậm chí là bị hỏng vĩnh viễn.

- Chu kỳ sạc xả: là số lần ắc quy sạc và xả điện năng. Nếu ắc quy có chu kỳ sạc xả càng cao thì sẽ có thời gian sử dụng càng lâu, hiệu suất càng tốt.

- Độ xả sâu: nếu mức độ xả sâu tăng lên thì đồng nghĩa với việc hiệu suất sử dụng, tuổi thọ của ắc quy khi đó sẽ bị giảm đi.

2. Lưu ý để bảo quản ắc quy bộ lưu điện tốt nhất

Dưới đây là vài lưu ý trong quá trình sử dụng sẽ giúp bạn bảo quản ắc quy bộ lưu điện:

• Khi mới mua về và dùng lần đầu thì bạn nên sặc đầy bình rồi hãy gắn dùng cho thiết bị tải. Thời gian sạc liên tục có thể 8-10 tiếng.
• Nên đặt bộ lưu điện sử dụng ở môi trường hoạt động 0-25 độ C. Tránh hoạt động ở mức nhiệt độ cao, bình ắc quy sẽ có khả năng bị cạn dần các dung dịch điện phân bên trong, dễ xuất hiện những hiện tượng rã thẻ, rạn nứt, cháy nổ,..
• Không nên dùng kiệt điện rồi mới sạc, giữ lại 20% điện trong bình rồi sạc sử dụng cho lần tiếp theo.
• Với nhu cầu sử dụng nhiều thì nên chọn dung lượng ắc quy càng lớn để tránh tình trạng phóng điện sâu (cạn kiệt) thì vòng đời càng ngắn. Ví dụ: Nếu dùng 100% thì vòng đời dùng còn 250 lần, với 50% thì là 500 vòng.
• Chú ý dòng nạp tương thích với công suất nạp của ắc quy, nếu lớn hơn hơn có thể gây phù nổ. Chuẩn nhất thì dòng nạp ở mức 1/10 dung lượng ắc quy.
• Bảo trì ắc quy định kì giúp nâng cao tuổi thọ và xử lý kịp thời các lỗi hỏng hóc cần thay thế.
• Xả định kỳ ắc quy trung bình khoảng 2 tháng/lần xả.

V. Khi nào cần thay thế bình ắc quy mới?

Ắc quy bộ lưu điện là bộ phận quan trọng nhất của UPS, tuy nhiên sau thời gian chắc chắn sẽ bị hao mòn và cần thay mới. Để đảm bảo quá trình sử dụng không bị gián đoạn, câu hỏi đặt ra là vậy khi nào cần thay thế bình ắc quy mới? Khi bình ắc quy UPS xuất hiện những dấu hiệu sau đây:

• Ắc quy bộ lưu điện khi sạc không lưu điện hoặc thời gian lưu điện ngắn trong vài tiếng.
• Ắc quy có hiện tượng bị chai phòng, các đầu bị han gỉ.
• Ắc quy đã sử dụng trên 3 năm hoặc quá 85% tuổi thọ thiết kế.
• Dung lượng sử dụng tối đa dưới 80% so với dung lượng tiêu chuẩn.

Một số lưu ý khi tiến hành thay thế ắc quy mới:

• Kiểm tra tình trạng ắc quy cần mới 100%, hộp bao, tem mác vẫn còn nguyên vẹn, không móp méo hay trầy xước.
• Mua ắc quy các thương hiệu hàng đầu và từ đơn vị cung cấp uy tín để đảm bảo chất lượng tốt nhất.
• Lau sạch bề mặt các cực dẫn điện, vặn chặt các đầu nối và lắp ắc quy sao cho đúng cực.

Việc thay thế ắc quy định kỳ sẽ giúp bộ lưu điện không gặp sự cố, hoạt động ổn định và có tuổi thọ dài lâu. Vì vậy ngay lúc này nếu bạn đang sở hữu một bộ lưu điện đã lâu không thay ắc quy cùng các dấu hiệu kể trên thì nên tiến hành thay mới ngay nhé!

Ở trên là các thông tin cơ bản về ắc quy bộ lưu điện được Bigmart UPS tổng hợp đầy đủ, mong rằng sẽ giúp bạn hiểu hơn về loại linh kiện quan trọng hàng đầu trong một bộ UPS, từ đó sẽ có cách thức sử dụng, bảo quản tốt nhất, tránh làm ảnh hưởng đến quy trình sử dụng.

Nếu quý khách có nhu cầu tư vấn thêm về bộ lưu điện thì ngay tại BIGMART UPS đang có sẵn nhiều model chính hãng các thương hiệu bộ lưu điện santak, APC, Ares, Emerson, Riello, Hyundai,...với chất lượng nhập khẩu chính ngạch, đảm bảo giá thành cạnh tranh nhất thị trường với chính sách bảo hành, vận chuyển chuyên nghiệp. Mọi chi tiết xin quý khách vui lòng liên hệ:

VĂN PHÒNG TP.HỒ CHÍ MINH

Công Ty Cổ Phần Thương Mại Bigmart
Địa chỉ: 88B đường số 51, P.14, Q.Gò Vấp, TP.HCM
Hotline: 028 73 00 99 73 - 0896 449 886
Web: https://bigmart.com.vn

VĂN PHÒNG HÀ NỘI

Số 5K3 , Ngõ 208 Đường Giải Phóng , Phường Phương Liệt, Quận Thanh Xuân , Hà Nội
ĐT: (024) 73 00 99 73 - 0965 600 737

VĂN PHÒNG ĐÀ NẴNG

385B Hải Phòng, Phường Tân Chính, Quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng
ĐT: (023) 66 51 38 30 - 0908.395.385